Wet Aanpak Schijnconstructies
De nieuwe Wet Aanpak Schijnconstructies (WAS) maakt inhuur van personeel risicovol voor opdrachtgevers. Vanaf 1 juli 2015 zijn constructies waarbij werkgevers minder dan het minimumloon betalen verboden en wordt de opdrachtgever ook aansprakelijk bij misstanden.
De WAS moet ervoor zorgen dat uitbuiting, onderbetaling van werknemers en oneerlijke concurrentie worden tegengegaan. Nu mogen werkgevers nog allerlei kosten zoals voor huisvesting of een zorgverzekering inhouden op het salaris. Malafide werkgevers houden ook andere kosten in zoals boetes voor te hard praten of ‘loopgeld’ voor slijtage aan de weg. Dit leidt vaak tot verdringing van Nederlandse werknemers, omdat werkgevers op deze manier werknemers uit het buitenland goedkoop kunnen laten werken. Bovendien ontduiken werkgevers de sociale premies met deze constructies, die ongewenst maar tot nu toe nog niet altijd illegaal waren. Goedwillende ondernemers hebben daardoor te maken met oneerlijke concurrentie.
Ketenaansprakelijkheid
Niet alleen de werkgever, maar ook de opdrachtgever wordt straks verantwoordelijk voor het betalen van het cao-loon. De zogenoemde ketenaansprakelijkheid voor loon. Onderbetaalde werknemers krijgen zo meer mogelijkheden om hun achterstallige loon te innen. Opdrachtgevers die weten, of moeten weten, dat een werknemer niet voldoende betaald krijgt, kunnen hiervoor aansprakelijk worden gesteld. Bij ernstige onderbetaling kan een werknemer na 6 maanden de hoofdopdrachtgever aansprakelijk stellen.
Risicovol
De nieuwe wet maakt de inhuur van personeel risicovol voor opdrachtgevers aldus een opiniestuk in het Financieele Dagblad. Het vergt namelijk grote inspanning om inzicht in de beloningsstructuur van uitzendbureaus te krijgen. Helemaal wanneer je met het inhuren van tijdelijke (laaggeschoolde) arbeidskrachten te maken krijgt met kleine bureau’s uit bijvoorbeeld Kroatië of Polen, die doorgaans de regels in Nederland niet goed kennen. In de praktijk komt het er dan op neer dat de opdrachtgever de regels t.a.v. loon en afdrachten tot in detail moet gaan voorschrijven en vervolgens moet controleren of uitzendbureaus zich hier ook aan houden. Hoe dat moet is niet duidelijk.
In de WAS staan naast de ketenaansprakelijkheid onder meer de volgende maatregelen:
- Werknemers krijgen het volledige minimumloon uitbetaald. Werkgevers mogen niet langer een deel van het minimumloon als onkostenvergoeding uitbetalen of bedragen inhouden op het minimumloon. Sommige werkgevers maken nu nog gebruik van deze constructie om zo minder belasting of sociale premies af te dragen.
- De Inspectie SZW gaat de namen van gecontroleerde ondernemingen bekend maken, bijvoorbeeld van bedrijven die werknemers onderbetalen.
- Loonstroken moeten transparanter worden en het minimumloon mag niet meer contant worden uitbetaald.
- Werkgevers- en werknemersorganisaties en de Inspectie SZW gaan informatie uitwisselen als het vermoeden bestaat dat een werkgever de cao-afspraken niet nakomt.
